کلام امام حسین(ع) درباره شیوه همنشینی رسول الله(ص)
کلام امام حسین(ع) درباره شیوه همنشینی رسول الله(ص)
امام حسین علیه‌السلام فرمودند: از پدرم علیه السلام درباره نشستن او [رسول خدا صلی الله علیه و آله
] پرسش کردم پس فرمود: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نمى‌نشست و بر
نمى‌خاست مگر آن که ذکر بر لب داشت و جایى را به خود اختصاص نمى‌داد و از
این کار، نهى مى‌داشت و هرگاه نزد جماعتى مى‌رفت در پایین مجلس مى‌نشست و
به این کار فرمان مى‌داد.
بهره هریک از همنشینانش را ادا مى‌کرد، تا آن جا که همنشین او فکر نمى‌کرد کسى نزد رسول خدا از او ارجمندتر است.
هر
که با او همنشین مى شد یا پى کارى را با هم مى گرفتند، حضرت آن قدر
شکیبایى مى ورزید تا این که او خود مى رفت و کسى که از ایشان [برآوردن
]حاجتى را مى طلبید، یا نیازش را برمى آورد یا کلامى خوش به او مى گفت.
گشاده رویى و اخلاقش، همه مردم را در بر مى گرفت و [دیگر ]پدر آنها گشته بود و آنها در (دادن و گرفتن) حقّ نزد او یکسان بودند.
مجلس ایشان، مجلس شکیبایى، شرم، صبر و امانتدارى
بود و در آن نه صدایى بلند مى شد و نه سخن زشتى بر زبان رانده مى شد و نه
خطاهاى آن مجلس، گفته مى شد. همه [در مجلس او] برابر بودند و با تقوا بر
یکدیگر برترى داده مى شدند و فروتن بودند، بزرگ را احترام مى نهادند و بر
کوچک، رحم مى آوردند و نیازمند را بر خود ترجیح مى دادند و بیگانه را پاس
مى داشتند.
[به پدرم] عرض کردم: شیوه حضرت صلی الله علیه و آله با همنشینانش چگونه بود؟
فرمود: پیامبر
خدا صلی الله علیه و آله گشاده رو و خوش اخلاق و نرمخو بود و نه خشن و
زمخت و نه، فریاد مى کشید و ناسزا مى گفت و نه عیب جویى مى کرد و نه بسیار
شوخى مى کرد.
خود را از آن چه دوست نمى داشت، به غفلت مى زد و دیگران را نه از آن نومید مى ساخت و نه بدان ترغیب مى کرد.
سه چیز را از خود دور کرده بود: لجاجت، پرگویى و بیهودگى و سه چیز را از مردم کنار نهاده بود: هیچ کس را، نه مى نکوهید و نه عیب مى کرد و در پى جستن زشتیهاى او نبود،
وسخنى نمى گفت، مگر در آن چه امید ثوابش را مى بُرد. هرگاه سخن مى گفت،
همنشینانش خاموشى مى گزیدند تا آن جا که گویى، پرنده بر سر ایشان نشسته است
و هرگاه پیامبر صلی الله علیه و آله سکوت مى کرد، آنها سخن مى گفتند و در
خدمت حضرت صلی الله علیه و آله کشمکش نمى کردند.
اگر کسى سخن مى گفت، به
او گوش مى دادند تا از سخن گفتن آسوده شود. سخن آنها نزدحضرت صلی الله
علیه و آله ، همان سخن نخستین نفر مجلس بود. از آن چه مى خندیدند، او هم مى
خندید و از آن چه تعجّب مى کردند، حضرت صلی الله علیه و آله هم تعجّب مى
کرد.
حضرت صلی الله علیه و آله بر خشک و زمخت سخن گفتن شخص غریب و
تقاضاى او صبر مى کرد، تا آن که اصحابش آنها را گرد مى آوردند و مى فرمود:
هرگاه کسى را دیدید که حاجتى مى طلبد، او را یارى رسانید.
حضرت صلی الله
علیه و آله ، ستایش را از کسى جز از مسلمان حقیقى نمى پذیرفت، و سخن کسى
را قطع نمى کرد، تا آن که از حد مى گذراند، پس با نهى یا برخاستن، کلام او
را قطع مى کرد.
متن حدیث:
إمام الحسین علیه السلام : سَأَلتُ أبی علیه السلام عَن ... مَجلِسِهِ [أی
رَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله ] فَقالَ : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی
الله علیه و آله لا یَجلِسُ و لا یَقومُ إلاّ عَلى ذِکرٍ ، و لا یوطِنُ
الأَماکِنَ ، ویَنهى مِن إیطانِها ، وإذَا انتَهى إلى قَومٍ جَلَسَ حَیثُ
یَنتَهی بِهِ المَجلِسُ ویَأمُرُ بِذلِکَ، یُعطی کُلَّ جُلَسائِهِ نَصیبَهُ
، لا یَحسِبُ جَلیسُهُ أنَّ أحَدًا أکرَمُ عَلَیهِ (مِنهُ) ، مَن جالَسَهُ
أو قاوَمَهُ فی حاجَةٍ صابَرَهُ حَتّى یَکونَ هُوَ المُنصَرِفَ ، ومَن
سَأَلَهُ حاجَةً لَم یَرُدَّهُ إلاّ بِها أو بِمَیسورٍ مِنَ القَولِ ، قَد
وَسِعَ النّاسَ مِنهُ بَسطُهُ وخُلُقُهُ ، فَصارَ لَهُم أبًا وصاروا
عِندَهُ فِی الحَقِّ سَواءً ، مَجلِسُهُ مَجلِسُ حِلمٍ وحَیاءٍ وصَبرٍ
وأمانَةٍ ، لا تُرفَعُ فیهِ الأَصواتُ ، ولا تُؤبَنُ فیهِ الحُرَم حدیث ،
ولا تُنثى فَلَتاتُهُ حدیث ، مُتعادِلینَ یَتَفاضَلونَ فیهِ بِالتَّقوى ،
مُتَواضِعینَ ، یُوَقِّرونَ فیهِ الکَبیرَ ، ویَرحَمونَ فیهِ الصَّغیرَ ،
ویُؤثِرونَ ذَا الحاجَةِ ، ویَحفَظونَ الغَریبَ .
قُلتُ : کَیفَ کانَ
سیرَتُهُ فی جُلَسائِهِ ؟ فَقالَ : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و
آله دائِمَ البِشرِ ، سَهلَ الخُلُقِ ، لَیِّنَ الجانِبِ ، لَیسَ بِفَظٍّ
ولا غَلیظٍ ، ولا سَخّابٍ ولا فَحّاشٍ ولا عَیّابٍ ولا مَزّاحٍ ،
یَتَغافَلُ عَمّا لا یَشتَهی ، ولا یُؤیِسُ مِنهُ ولا یُحَبِّبُ فیهِ ، قد
تَرَکَ نَفسَهُ مِن ثَلاثٍ : المِراءِ ، والإِکثارِ ، وما لا یَعنیهِ،
وتَرَکَ النّاسَ مِن ثَلاثٍ : کانَ لا یَذُمُّ أحَدًا ولا یُعَیِّرُهُ ،
ولا یَطلُبُ عَورَتَهُ ، ولا یَتَکَلَّمُ إلاّ فیما رَجا ثَوابَهُ . إذا
تَکَلَّمَ أطرَقَ جُلَساؤُهُ کَأَنَّما عَلى رُؤوسِهِمُ الطَّیرُ ، فَإِذا
سَکَتَ تَکَلَّموا ولا یَتَنازَعونَ عِندَهُ ، مَن تَکَلَّمَ أنصَتوا لَهُ
حَتّى یَفرُغَ . حَدیثُهُم عِندَهُ حَدیثُ أوَّلِهِم ، یَضحَکُ مِمّا
یَضحَکونَ مِنهُ ، ویَتَعَجَّبُ مِمّا
یَتَعَجَّبونَ مِنهُ ، ویَصبِرُ
لِلغَریبِ عَلَى الجَفوَةِ فی مَنطِقِهِ ومَسأَلَتِهِ حَتّى إذا کانَ
أصحابُهُ لَیَستَجلِبونَهُم ، ویَقولُ : إذا رَأَیتُم طالِبَ الحاجَةِ
یَطلُبُها فَأَرفِدوهُ . ولا یَقبَلُ الثَّناءَ إلاّ مِن مُکافِئٍ حدیث ،
ولا یَقطَعُ عَلى أحَدٍ حَدیثَهُ حَتّى یَجوزَ فَیَقطَعَهُ بِنَهیٍ أو
قِیام.
«دلائل النبوة للبیهقیّ ،جلد 1 صفحه 290 »
امام جعفر صادق دربارۀ حدیث « مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقیانِ بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْتَغیان » می فرمایند: « عَلیٌ وَ فاطِمَةٌ (ع) بَحْرانِ مِنَ الْعِلْمِ عَمیقانِ لا یَبغی اَحَدُهُما عَلی صاحِبِهِ » و درمورد این قسمت : « یَخْرُجُ مِنْهُمُا اللُّؤلؤُ وَ الْمَرْجانُ » می فرمایند: « الحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (ع) » .
امام صادق (ع) در تفسیر آیۀ شریفۀ « دو دریا را در کنار هم قرار داد در حالی که با هم تماس دارند و میان آن دو برزخی است که یکی بر دیگری غلبه نمی کند » فرمود:« علی و فاطمه دو دریای ژرف و لبریز از دانش هستند که یکی بر دیگری طغیان نمی کند . « از آن دو دریا دُرّ و مرجان خارج می شود» یعنی امام حسین و امام حسن (ع) .
1- الرحمن / 19-22
2- تفسیر برهان، 4/ 266
امیرالمؤمنین (ع) این آیه را تلاوت می فرمود: « فَما بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّماءُ وَ الْاَرْضُ وَ ما کانوُا مُنْظَرینَ » که درهمان هنگام امام حسین (ع) وارد مسجد شد، امیرالمؤمنین (ع) با توجه به او فرمود:« اَمّا اِنَّ هذَا سَیُقْتَلُ وَ یَبْکی عَلَیْهِ السّماءُ وَ الْاَرْضُ » .
حضرت علی (ع) این آیه را تلاوت می کرد « نه آسمان برآنان گریست و نه زمین، و نه به آنها مهلتی داده شد » . درآن هنگام امام حسین (ع) وارد شد و حضرت علی (ع) فرمود « اما این کسی است که بزودی کشته شود و آسمان و زمین بر او می گریند » .
1- الدخان /29
2- تفسیر برهان، 4/161
حدیث 82
امام علی (ع) در حدیثی فرموده اند که این آیه در مورد ما نازل شده است.
« وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فی عَقِبِهِ » یعنی « و او آن را کلمه ای پاینده در نسلهای بعد از خود قرار داد » . یعنی امامت در نسل حسین (ع) تا روز قیامت پاینده است.
1- الزخرف /28
2- تفسیر برهان،3/293
حدیث 81
امام باقر (ع) این آیه را تلاوت نمود « اَنَا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذینَ امَنوُا فِی الْحَیاةِ الدّنْیا وَ یَوْمَ یَقوُمُ الْاَشْهادُ ». قال: « الحُسَیْنُ بْنُ عَلی (ع) قُتِلَ وَ لَمْ یُنْصَرْ بَعْدُ » ثم قال: «وَاللهِ لَقَدْقُتِلَ قَتَلَةُ الْحُسَیْنِ (ع) وَلَمْ یُطْلَبْ بِدَمِهِ بَعْدُ»
امام باقر این آیه را خواند « ما البته پیامبران خود و اهل ایمان را هم در دنیا یاری می دهیم و هم روز قیامت که گواهان (به شهادت) برخیزند ».
فرمود:« مقصود حسین بن علی (ع) است که کشته شد و هنوز کسی به یاری او برنخاسته است » سپس فرمود :ی« بخدا سوگند همۀ قاتلان امام حسین (ع) کشته شدند ، اما تاکنون کسی به خون خواهی سیدالشهداء (ع) برنخاسته است ».
1- الغافر /51
2- تفسیر برهان، 4/101
3- براساس روایاتی خون خواه سیدالشهداء(ع) حضرت ولی عصر میباشد.
حدیث 80
امام صادق(ع) درمورد این آیه « فَنَظَرَ نَظْرَةً فِی النُّجومِ فَقالَ اِنّی سَقیمٌ » یعنی « پس ابراهیم نگاهس به ستارگان افکند و گفت : من بیمارم ».
قال: « حَسِبَ فَرِأی ما یَحِلُّ بِالْحُسَیْنِ (ع) »
فقال: « اِنّی سَقیمٌ لِما یَحِلُّ بِالْحُسَیْنِ (ع) »
فرمود: «او بر مصائبی که بر حسین (ع) فرود می آید اندیشه نمود و گفت: من از آنچه بر حسین (ع) فرود می آید بیمار گشته ام.»
1- الصافات / 88-89
2- العوالم، 17/ 98
حدیث 79
امام سجاد در مورد این حدیث « ما سَمِعْنا بِهذافی ابائِنَا الْاَوَّلینَ ، اِنَّ هذا اِلَّا اِخْتِلاقٌ » فرمود: « اَیُّهَا النّاسُ اَصْبَحْنا مَطْرودینَ مُشَرّدینَ مُذَوّدینَ شاسِعینَ عَنِ الْاَمْصارِ کَأنّا اَولادُ تُرْکٍ وَ کابُلٍ مِنْ غَیْرِ جُرْمٍ اجْتَرَمْناهُ وَ لا مَکْروهٍ ارْتَکَبْناهُ وَ لا ثُلْمَةٍ فِی الْاسلامِ ثَلِمْناهُ ما سَمِعْنا بِهذا فی ابائِنَا الْاَوّلینَ اِنْ هذَا اِلّا اِخْتِلاقْ » .
امام سجاد (ع) در مورد حدیث بالا فرمود: « ای مردم ما را از دیار خود بیرون راندند ، از خانه و کاشانۀ خود به دور افکندند، در سرزمینها و شهرها مورد بی توجهی و بی مهری مان قرار دادند. گویا که ما زادگان ترک و کابل هستیم. و این درحالی است که نه جرم و گناهی مرتکب شده ایم ، نه کار ناخوشایندی انجام دادیم . این را ما از پدران پیشین خود نشنیدیم و این دروغ و آئینی ساختگی است ».
1- القصص /36
2- ص /7
3- بحارالانوار، 45/148
حدیث 78
پیامبر اکرم (ص) فرمود: « فَطوُبی لِمَنْ کانَ مِنْ اَوْلیاءِ الْحُسَیْنِ وَ شیعَتِهِ هُمْ وَ اللهِ الْفائِزوُنَ یَوْمَ الْقِیامَةِ » .
« سعادتمندی آنان که از دوستان و پیروان حسین (ع) هستند. بخدا سوگند ایشان در قیامت پیروز و نیکبخت هستند ».
1- النور / 52
2- بحارالانوار ، 44/ 225
حدیث 77
امام
صادق (ع) در مورد این آیه « اَلّذینَ اُخْرِجوُا مِنْ دِیارِهِمْ
بِغَیْرِ حَقِّ اِلّا اَنْ یَقوُلُوا رَبَّنا اللهُ » . فرمود: « نَزَلَ
فی عَلیٍ وَ جَعفرٍ وَ حَمزةٍ وَ جَرَتْ فِی الْحُسَیْنِ بنِ عَلیٍّ (ع)
وَ التَّحِیَّةُ وَ الْاِکْرامُ ».
امام صادق (ع) دربارۀ این آیه « کسانی که بنا حق از خانه و شهر خود آواره شدند فقط به خاطر آن که می گفتند: پروردگار ما خدای یکتا است». فرمود: « این آیه دربارۀ علی و جعفر و حمزه نازل شد و در حسین بن علی تحقق یافت، بر همگی آن گرانمایگان درود و سلام باد ».
1- الحج / 40
2- بحارالانوار، 44/ 219
حدیث 76
قالَ
الْحُسَیْنُ بْنُ عَلْیٍّ علیه السلام :
[ دََخَلْتُ عَلی رَسُولِ اللهِ علیه السلام وَ عِنْدَهُ أُبَیُّ بْنُ کَعبٍ
فَقاَل لی رَسوُلُ اللهِ (ص) : مَرْحَباً بِکَ یا اَبا عَبْدِاللهِ ؟ یا زَیْنَ السَّمواتِ وَ الْاَرْضَیْنَ ! اَحَدٌ غَیْرِکَ ؟! قالَ یا اُبَیُّ وَ الَّذی بَعَثَنی بِالْحَقِّ نَبیًّا اِنَّ الْحُسَیْنَ بْنِ عَلیٍّ فِی السَّماءِ اَکْبَرُ مِنْهُ فِی الْاَرْضِ وَ اِنَّهُ لَمَکْتوبٌ عَنْ یَمینِ عَرْشِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ :مّصباحُ هدیً وَ سَفینهُ النِجاةٍ وَ امامُ خیرٍ و یُمْنٍ و عِزَّ وَ فخرٍ و علمٍ وذُخْرٍ...]
امام حسین علیه السلام فرمود: « من به نزد رسول خدا (ص) رفتم در حالی که ابی بن کعب در خدمت ایشان بود. پیامبر خدا فرمود :« آفرین بر تو ای اباعبدالله ! ای زیور آسمانها و زمینها ! ابی به آن حضرت عرض کرد : چگونه کسی جز شما می تواند زیور آسمانها و زمینها باشد؟ فرمود : ای ابی سوگند به آن که مرا بحق پیامبری برانگیخت حسین بن علی در آسمان عظمت فزونتری دارد تا در زمین و درسمت راست عرش خدای عزیز و شکوهمند نوشته شده است : [ حسین ] چراغ هدایت و کشتی نجات است پیشوای نیکی و برکت و شکوه و فخر و علم و تقواست ...
عیون اخبار الرضا / 1/59- 60
حدیث 75
عَنِ الصّادِقِ
عَلیه السلام
،عَن أبیهِ ، عَنْ جَدِّهِ علیهما السلام قالَ : « جاءَ أهْلُ
الْکُوفَةِ إلی عَلِیٌّ فَشَکَوْا إلَیْهِ إمْساکَ الْمَطَرِ ، وَ قالُوا
لَهُ : اسْتَسْقِ لَنا فَقالَ لِلْحُسَیْنِ علیه السلام قُمْ وَ
اسْتَسْقِ فَقامَ وَ حَمِدَ اللهَ وَ إثْنی عَلَیْهِ وَ صَلّی عَلَی
النَّبِیِّ وَ قالَ :اللّهُمَّ مُعْطِیَ الْخَیْراتِ ، وَ مُنْزِلَ
الْبَرَکاتِ إرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْنا مِدْراراً وَ اسْقِنا غَیْثاً
مُغْزاراً ، وَاسِعاً ، غَدَقاً ، مُجَلِّاً سَحّاً، سَفُوحاً ، فَجاجاً
تُنَفَّسُ بِهِ الضَّعْفَ مِنْ عِبادِکَ ، وَ تُحْیی بِهِ الْمَیْتَ مِنْ
بِلادِکَ آمینَ یا رَبَّ الْعالَمینَ .
فَما فَرِغَ علیه مِنْ دُعائِهِ حَتّی غاثَ اللهُ تَعالی غَیْثاً بَغْتَةً وَ أقْبَلَ أعْرابِیٌ مِنْ بَعضِ نَواحِی الْکُوفَةِ فَقالَ :تَرَکْتُ الْأوْدِیَهَ وَ الْاَکامَ یَمُوجُ بَعْضُها فی بَعْضٍ »
امام صادق علیه السلام از پدر و جد خود نقل می کند که فرمود: « کوفیان نزد علی علیه السلام آمدند و از خشکسالی شکوه کردند و گفتند : برای ما طلب باران کن . [ امیرالمؤمنین علیه السلام ] به حسین علیه السلام فرمود : برخیز و [ از خدا ] درخواست باران کن . پس بپا خاست و به حمد و ثنای الهی پرداخت و بر پیامبر درود فرستاد و عرض کرد : خدایا ای بخشاینده نیکویی ها و فرو فرستنده برکتها آسمان را فرمان ده تا بر ما باران بسیار ببارد ما را از ابری پربار و گسترده و پر باران و بزرگ سیراب گردان تا ناتوانی را از میان بندگانت بزدایی و شهرهای مرده ات را زنده کنی آمین ای پرودگار جهانیان.
هنوز دعای حضرتش پایان نیافته بود که ناگاه خدای متعال باران [شدیدی] فرو فرستاد [ تا بدانجا که ] یکی از بادیه نشینان اطراف کوفه آمد و گفت : بیابان ها و تپه ها را وانهادم در حالیکه [ باران سیل آسا آن گونه جاری بود که ] گویی آبها روی هم موج می زند.
بحار الانوار 44/ 187
حدیث 74
یعلی
عامری گوید : رسول خدا را به طعامی دعوت کردند در راه حسین علیه السلام
را مشاهده فرمود : که با کودکان سرگرم بازی است . پیامبر در برابر مردم
ایستاد و دستان خود را [ برای به آغوش کشیدن حسین علیه السلام ] گشود اما
کودک از این سو به آن سو می جست و رسول خدا (ص) او را می خنداند تا این
که او را گرفت و یک دست زیر چانه و دست دیگر بر پشت گردنش نهاد و دهان بر
دهان وی گذارد و او را بوسید و فرمود:
[ حُسَیْنٌ مِنّی وَ اَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أحَبَّ اللهُ مَنْ أحَبَّ حُسَیْناً ،حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأسْباطِ .]
( حسین از من است و من از حسینم خداوند دوست می دارد هر که حسین را دوست بدارد. حسین نوه ای از نواده ها [ی پیامبران ] است .)
کامل الزیارات / 52 – 53
حدیث 73
امام باقر
علیه السلام
فرمود: [ اُصیبَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ عَلیهما السلام وَ وُجِدَ بِهِ
ثَلاثُمِائةٍ وَ بِضْعَةٌ وَ عِشْرُونَ طَعْنَةً بِرُمْحٍ أوْ ضَرْبَةٍ
بِسَیْفٍ أوْ رَمْیَةً بِسَهْمٍ فَرُوِیَ إنَّها کانَتْ کُلُّها فی
مُقَدَّمِهِ لِأنَّهُ کانَ لا یُوَلّی .]
( هنگامی که آن مصائب ناگوار بر حسین علیه السلام وارد آمد بر پیکر وی بر پیکر وی سیصد و بیست و اندی ضربه نیزه و شمشیر و تیر یافت شد و روایت شده است که همگی این جراحتها از مقابل آن حضرت بوده است زیرا که حسین علیه السلام هیچ گاه [ به دشمن ] پشت نمی کرد. )
امالی صدوق / 139
حدیث 72
امام صادق علیه السلام فرمود :
[ إنَّ فاطِمَةَ بِنْتَ مُحَمَّدٍ صَلَّی الله عَلَیهِ و آله تَحْضُرُ زُوّارَ قَبْرِ ابْنِهَا الْحُسَیْنِ عَلیه السلام فَتَسْتَغْفِرُ لَهُمْ ذُنُوبَهُمْ . ]
( فاطمه دختر محمد نزد زائران قبر فرزندش حسین علیه السلام حضور می یابد و برای گناهانشان طلب آمرزش می کند. )
کامل الزیارات / 118
حدیث 71
حذیفه یمانی گوید : پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را
دیدم که دست حسین بن علی علیه السلام را گرفته و می فرماید:
[یا ایُّهَا الناسُ هذَالحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ فَاعْرِفُوهُ فَوَالَّذی نَفسی بِیَدِهِ إنَّهُ لَفِی الجَنَّةِ و مُحِبّیهِ فِی الجَنَّةِ وَ مُحِبّی مُحِبّیهِ فِی الْجَنَّةِ]
( ای مردم این حسین بن علی علیه السلام است او را بشناسید قسم به آن که جانم در دست اوست او در بهشت است دوستدارانش در بهشت اند و دوستداران دوستدارانش نیز در بهشت اند .)
امالی صدوق / 478
حدیث 70
حضرت امام جعفر صادق (ع) در تأویل آیۀ «
یَوْمَ تَرْجُفُ الرّاجِفَةُ تَتْبَعَها الرّادِفَةُ » ( روزی که
لرزاننده و زلزله ای بزرگ جهان را بلرزاند و به دنبال آن حادثه دومین رخ
دهد) فرمودند: « لرزاننده حسین بن علی (ع) و حادثه دومین علی بن ابی طالب
(ع)است. نخستین فردی که قبر او شکافته شود و خاک را از سر می زداید حسین
بن علی (ع) است».
1- النازعات / 6-7
2- تفسیر برهان، 4/101
حدیث 69
حضرت امام جعفر صادق (ع) در مورد این آیه
« وَ اِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ بِأیِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ
» ( آن
دختران زنده بگور شده پرسیده شود که به کدامین گناه کشته شدند؟ ) فرمود:
« این آیه دربارۀ امام حسین (ع) نازل شده است».
1- التکویر/ 8-9
2- العوالم، 17/ 98-99
حدیث 69
امام باقر (ع) فرمود:« قَوْلُ اللهِ
عَزَّوَجَلَّ وَ والدٍ وَ ما وَلَدَ: هُوَ عَلِیُّ بْنُ اَبی طالبٍ (ع)
وَ ما وَلدَ: اَلْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (ع)
» .
« این سخن خدای صاحب شوکت و بزرگی که فرموده: سوگند به پدر و فرزندش، مقصود [ازپدر] علی بن ابی طالب (ع) و[ مقصود] از فرزند حسن و حسین (ع) هستند».
البلد/3
بحارالانوار،23/269
حدیث 68
قال ابو جعفرٍ
علیه السلام
: « کانَ اَبی مَبْطوناً یَوْمَ قُتِلَ اَبوهُ صَلَواتُ اللهِ
عَلَیهُما وَ کانَ فِی الْخَیْمَةِ وَ کَنْتُ اَری مَوالینا کَیْفَ
یَخْتَلِفونَ مَعَهُ یَتّبَعونَهُ بَالْماءِ . یَشُدُ عَلَی
الْمَیْمَنَةِ مَرَّةِ وَ عَلَی الْمَیْسَرَةِ مَرّةِ وَ عَلَی الْقَلْبَ
مَرّةً وَ نَهی رَسوُلُ اللهِ صَلّی اللهِ عَلَیهِ وَ آلهِ اَنْ یُقْتِلَ
بِها الْکِلابُ لَقَدْ قُتِلَ بِالسَّیْفِ وَ السِّنانِ وَ بِالْحِجارَةِ
وَ بِالْخَشَبِ وَ بِالْعَصا وَ لَقَدْ اَوْطاهُ الْخَیْلُ بَعْدَ ذلِکِ
. »
امام باقر علیه السلام فرمود : « پدرم [ امام سجاد علیه السلام » روز شهادت پدرش [ سیدالشهدا علیه السلام ] از درد شکم در رنج بود و رد خیمه به سر می برد . و من می دیدم که چگونه دوستان ما با او [امام حسین علیه السلام ] حرکت می کردند و همراه حضرتش در پی آب بودند. آن حضرت گاه به سمت راست [ لشکر دشمن] و گاه به سمت چپ هجوم می برد و زمانی هم بر قلب [ سپاه ] می زد اما [سرانجام] او را بدان گونه کشتند که رسول خدا صلی الله علیه و آله نهی فرمود که سگان را هم [ بلاتوصیف ] بدان گونه بکشند : او را با شمشیر و نیزه و سنگ و چوب و عصا کشتند و پس از آن هم از زیر سم ستوران گذراندند.»
بحارالانوار 45 / 91
حدیث 67
عن ابی عبدالله الجدلی قال :« دَخَلْتُ عَلَی امیرالمؤمنین علیه
السلام وَ الْحسینِ علیه السلام اِلی جَنْبِهِ فَضَرَبَ بِیَدِهِ عَلی
کَتَفِ الْحسینِ علیه السلام . ثمّ قال : اِنَّ هذا یُقْتِلُ وَ لا
یَنْصُرُهُ اَحَدٌ . قالَ : قُلْتُ یا اَمیرَ الْمؤمنینَ وَ اللهُ اَنّ
تِلّکَ لِحَیاةِ سُوءٌ . قالَ : اِنْ ذلِکَ لَکائِنٌ . »
ابو عبدالله جدلی گوید : « بر امیر المؤمنین علیه السلام وارد شدم . حسین علیه السلام نزد ایشان بود . پس دست بر شانه حسین علیه السلام زد و فرمود: همانا این [ فرزندم ] را می کشند و کسی به یاریش نمی شتابد . گفتم : ای امیر مؤمنان به خدا قسم آن زندگی ناگوار است. فرمود: به درستی که آن مقدر شده است . »
کامل الزیارات / 71
حدیث 66
عَنْ اَبی عَبْداللهِ علیه السلام قال
:«اِذا اَرَدْتَ زِیارَةَ الْحُسَیْن علیه السلام فَزُرْهُ وَ اَنْتَ
کَئیبٌ حَزینٌ مَکروبٌ شُعْثاً مُغْبِراً جائعاً عَطْشاناً فَاِنَّ
الْحُسینِ قُتِلَ حَزیناً مَکْروباً شُعْثاً مُغْبِراً جائعاً عَطْشاناً
وَ سَلَهُ الْحَوائِجَ وَ انْصَرْفْ عَنْهُ وَ لا تَتّخِذْهُ وَطَناً .
»
امام صادق علیه السلام فرمود: چون قصد زیارت حسین علیه السلام را کردی در حالی که پریشان غمناک مصیبت دیده ژولیده ، غم آلود ، مصبیت دیده ، گرسنه و تشنه ای او را زیارت کن زیرا حسین علیه السلام در حالی کشته شد که غمگین ، مصیبت دیده ، ژولیده ، غم آلود ، گرسنه و تشنه بود از او حوائجت را بخواه و بازگرد . و آن [ کربلا ] را وطن خود قرار مده . »
کامل
الزیارات / 131
حدیث 65
قال الصادق علیه السلام «
اِنَّ
الْبُکاءَ وَ الْجَزَعَ مَکْروهٌ لِلْعَبْدِ فی کُلّ ما جَزَعَ ما
خَلَاالْبُکاءَ عَلَی الْحُسینِ بْنِ عَلیٍّ علیهما السلام فَاِنّهُ
فیهِ مَاْجورٌ . »
امام صادق علیه فرمود : « هرگونه گریه و بی تابی برای بنده در هرجا که بی تابی کند مکروه و ناپسند است مگر گریه بر حسین بن علی علیه السلام که پاداش و ثواب دارد .»
کامل الزیارات / 100
حدیث 64
عَنِ الصّادِقِ عَنْ آبائهِ علیهم السلام
قال : قالَ ابوعَبْدِاللهِ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیّ علیهما السلام : «
اَنَا قَتیلُ الْعَبَرَةِ لا یَذْکُرُنی مُوْمِنٌ اِلّا اسْتَعْبَرَ . »
امام صادق علیه السلام از آباء گرامی خود از امام حسین علیه السلام نقل می کند که فرمود : « من کشته گریه ام . هیچ مومنی مرا یاد نمی کند مگر اینکه گریان می شود.»
امالی صدوق 118
حدیث 63
قال الامام سجاد علیه السلام « ما مِنْ
یَوْمٍ اَشَدُّ عَلی رَسولِ اللهِ صَلّی اللهِ عَلَیه وَ آلهِ وَ سَلَّمْ
مِنْ یَوْمٍ اُحُدٍ قُتِلَ فیهِ عَمُّهُ حَمْزَةٍ بْنِ عَبدالمطلَبٍ
اَسَدُ اللهِ وَ اَسَدُ رَسولِِهِ وَ بَعْدَهُ یَوْمَ مُوْتَةِ قُتِلَ
ابْنُ عَمَّهُ جَعفر بنُ ابی طالبٍ. ثُمّ قال علیهِ السّلام : وَ لا
یَومِ کَیومِ الْحُسَینِ علیه السلام اَزْدَلَفٍ عَلیهِ ثلاثونَ اَلْفٍ
رَجُلٍ یَزْعُمونَ اَنّهمْ مِن هذهِ الْاُمّةٍ کُلُّ یَتَقََرّبُ اِلَی
اللهِ عَزّوجلّ بِدَمَهِ وَ هُوَ بِاللهِ یُذَکّرهُمْ فَلا یَتّعِظونَ
حَتّی قَتَلوهُ بَغْیاً وَ ظُلْماً وَ عُدْواناً ... »
امام سجاد علیه السلام فرمود: سخت ترین روزی که بر رسول خدا صلی الله علیه و آله گذشت روز [غزوه ] احد بود که در آن عمویش حمزه بن عبدالمطلب – که شیر خدا و شیر پیامبرش بود – کشته شد و پس از آن روز [ جنگ ] موته بود که در آن پسر عمویش جعفر بن ابی طالب کشته شد . سپس فرمود : اما هیچ روزی همانند روز حسین علیه السلام نیست که سی هزار مرد [ جنگاور ] بر او روی آوردند و می پنداشتند که از این امت هستند و همگی آنان با ریختن خون او به خدای عزوجل تقرب می جستند در حالی که او خدا را به یاد آنان می آورد اما آنان پند پذیر نبودند تا اینکه او را به ظلم و ستم و دشمنی کشتند . »
امالی صدوق / 374
حدیث 62
قالَ اَبوُالْحَسَنِ الرِّضا علیه السلام
فی حَدیثٍ لِلرَّیّانِ بْنِ شَبیبٍ : یَاابْنَ شَبیبٍ اِنْ کُنْتَ
باکیاً لِشَیٍ فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلیٍ بْن ابی طالبٍ عَلَیهُما
السَّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کُما یُذْبَحُ الْکَبْشُ وَ قُتِلَ مَعَهُ
مِنْ اَهْلِ بَیِتِهِ ثَمانیةِ عَشَرَ رَجُلاً ما لَهُم فِی الْاَرضِ
شَبیهونَ وَ لَقَدْ بَکَتِ السّماواتُ السَّبْعُ وَ الْاَرْضونَ
لِقَتْلِهِ وَ لَقَدْ نَزّلَ اِلَی الْاَرْضِ مِنَ الْمَلائِکةِ
اَرْبَعَةُ اَلافٍ لِنَصْرِهِ فَلَمْ یُوْذَنْ لَهُمْ فَهُمْ عند
قَبْرِهِ شُعْثٌ غُبْرٌ الی اَنْ یَقومَ الْقائِمُ فَیَکونونَ مِنْ
اَنْصارِهِ وَ شِعارُهُمْ « یا لَثاراتِ الْحُسَیْنِ . »
امام رضا علیه السلام در ضمن حدیث به ریان بن شبیب فرمود : « ای پسر شبیب ! اگر برای چیزی گریان شدی بر حسین بن علی بن ابی طالب علیهما السلام اشک ببار زیرا او را مانند گوسفند [ از پشت ] سر از پیکرش جدا ساختند و هجده مرد از خانواده او که در زمین بی مانند بودند همراه او کشته شدند و براستی که آسمانهای هفتگانه و زمینها در قتل او گریستند . چهار هزار فرشته برای یاری او بر زمین فرود آمدند اما اجازه نیافتند . و ایشان آشفته و غبار آلود تا قیام قائم علیه السلام نزد قبر او هستند [ و پس از ظهور ] از یاران او هستند و شعارشان خونخواهی حسین علیه السلام است . »
عیون اخبار الرضا علیه السلام 1/ 299
حدیث 61
عَنْ سَلْمانٍ الفارسیِّ قال : کانَ الحسیْنُ علیه السلام عَلی
فَخْذِ رسول الله (ص) وَ هُوَ یُقَبُّلُهُ و یَقولُ : « اَنْتَ
السَّیِّدُ ابْنُ السیدِ ابو السادَهِ انْتَ الْاِمامُ ابْنُ
الامامِ ابوُ الْائمهِ انْتَ الْحُجَّهُ ابْنُ الْحُجَّهُ ابوُ
الْحُجَّجُ تِسْعَهُ مِنْ صَلْبِکَ وَ تاسْعَهُمْ قائِمَهُمْ . »
سلمان فارسی گوید : « حسین علیه السلام بر زانوی رسول خدا (ص)
نشسته بود و آن حضرت او را می بوسید و می فرمود : تو بزرگ و
بزرگزاده ای و پدر بزرگوارانی تو امام و امازاده ای و پدر ائمه [
اطهار علیهم السلام]
هستی تو حجت و پسر حجت هستی و پدر حجتهایی
، نُه امام از نسل تو
خواهند بود که نهمین آنها قائم ایشان [ عجل الله فرجه] است.
»
المناقب 4/ 78
حدیث 60
عَنْ اَبی عَبداللهِ علیه السلام قالَ : « قالَ علیٌ عَلَیهِ
السَّلام لِلْحُسَیْنِ علیه السلام : یا اباعَبداللهِ اُسْوَهٌ
اَنْتَ قَدْماً . فقالَ : جُعِلْتُ فِداکَ ما حالی ؟ قال
:عَلِمْتَ ما جَهِلوا وَسَیِنَتْفَعُ عالِمٌ بِما عَلِمَ . یا
بَنی اسْمَعْ وَ ابْصِرْ مِنْ قَبْلِ اَنْ یَاْتیکَ فَوَالّذی
نَفْسی بِیَدِهِ لَیَسْفَکَنَّ بَنوُ اُمیهٍ دَمَکَ ثُمَّ
لایُزیلونَکَ عَن دینِکَ وَ لا یَنْسونَکَ ذِکْرَ رَبَّکَ . فَقال
الْحُسینُ علیه السلام : وَ الّذی نَفْسی بِیَدَه حَسْبی
اَقْرَرْتُ بِما اَنْزَلَ اللهُ وَ اَصَدُّقَ قَوْلَ نَبیّ اللهِ
وَ لا اُکَذُّبُ قَوْلَ اَبی»
امام صادق علیه السلام فرمود: « علی علیه السلام به حسین علیه
السلام فرمود: ای اباعبدالله تو از پیش اسوه مردم بوده ای . [ حسین
علیه السلام ] عرض کرد : فدایت شوم حال من چگونه است ؟ فرمود:
دانشی داری که ایشان بدان نادان اند و زود است که دانشمند از دانش
خود بهره جویند. ای فرزندم گوش فردار و بینا باش قبل از آنکه [
واقعه ای] تو را دریابد . قسم به آن که جانم در دست اوست بنی امیه
خون تو را می ریزند، اما نمی توانند تو را از آئینت برگردانند و از
یاد پروردگارت غافل سازند . حسین علیه السلام فرمود: قسم به آن که
جانم در دست اوست کافی است . من بدانچه خدا فرود آورده است اقرار
کردم و سخن پیامبر را دروغ نمی شمارم . »
کامل الزیارات / 72
حدیث 59
روایت شده است که : « مردی از انصار نزد حسین علیه
السلام آمد و درخواست رفع نیازی کرد. آن حضرت گفت [ یا اخَا
الْاَنْصارِ صُنْ وَجْهَکَ عَنْ بِذْلَهً لِلْمَسْاَلَهِ وَ
ارْفَعْ حاجَتَکَ فی رُقْعَةٍٍ وَ اْتِ بِها سَاُسِرُّکَ انشاءالله
« ای برادر انصاری ! آبرویت را از درخواست نگاهدار درخواست
خود را در رقعه ای نوشته و آن را بیاور به خواست خدا تو را شاد می
سازم . مرد انصاری نوشت : ای اباعبدالله من به فلانی پانصد دینار
بدهکارم و [ درپرداخت آن ] به من اصرار می ورزد با او سخنی بگویید
تا مرا مهلت دهد تا گشایشی در کارم حاصل شود [ و بدهی خود را
بپردازم ]. چون حسین علیه السلام رقعه را خواند به سرای خود رفت و
کیسه ای را که در آن هزار درهم بود بیرون آورده و به او داد و
فرمود: [ اَمّا خَمْسَمِائهٌ فَاقْضِ بِها عَلی دَهْرِکَ وَ لا
تَرْفَعْ حاجَتَکَ اِلّا اِلی اَحَدِ ثَلاثةِ : الی ذی دین او
مروه او حسب ...»
القره 1/ 180
حدیث 58
مسعده گوید : « مَرَّ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلیٍّ
علیهما السلام قَدْ بَسِطوا کِساءً لَهُمْ وَ الْقَوْا عَلَیْهِ
کَسراً فَقالوُا :هَلُّمَّ یا ابْنَ رسول اللهِ فَثَنّی وَ رِکَهُ
فَاْکَلَ مَعَهُمْ ثُمَّ تَلا :« اَنَّ اللهَ لا یُحِبُّ
الْمُسْتَکْبرینَ » ثم قال : قَدْ اَجَبْتُکُمْ فَاْجیبونی قالوا
: نَعَمْ یَا ابْنَ رَسولِ اللهِ فَقاموا مَعَهُ حَتّی اتوُا
مَنْزِلَهُ فَقالَ لِلْجاریةِ :اُخْرُجی ما کُنْتِ تَدَّخَرینَ .
»
[ حسین بن علی از کنار بینوایانی گذشت که پارچه ای گسترده و در آن
به خوردن پاره های نان خشک مشغول بودند. بینوایان گفتند: بفرما ای
فرزند رسول خدا ! امام بر آن سفره نشست و از آن پاره های نان تناول
کرد و سپس این آیه را تلاوت فرمود : « هر آینه خداوند خود بزرگ
بینان را دوست ندارد . » سپس فرمود : من دعوت شما را پذیرفتم .
اینک شما هم دعوت مرا پذیرا باشید ] و به سرای من ] گفتند : پذیرا
شدیم ای فرزند رسول خدا سپس برخاستند و به سرای او فرود آمدند .
امام حسین علیه السلام به کنیزک خود دستور داد که با هر آنچه در
خانه است از آنان پذیرایی کند. »
بحارالانوار 44/189
حدیث 57
حضرت صادق علیه السلام فرمود :
[ دَخَلَتْ
فاطِمَةُ علیها سلام عَلی رَسولِ اللهِ عَلَیهِ وَ آلهِ وَ سَلّمَ
عَیْناهُ تَدْمَعُ فَسَاَلَتْهُ : ما لَکَ ؟ فقال : اَنَّ
جَبْرَئیلَ علیه السلام اخْبَرَنی انَّ اُمَّتی تَقْتُلُ حُسَیْناً
فَجَزَعَتْ وَ شَقَّ عَلَیْها فَاخْبَرَها بِمَنْ یَمْلِکُ مِنْ
وُلدِها فَطابَتْ نَفْسُها وَ سَکَنَتْ .]
« روزی فاطمه علیها السلام بر رسول خدا وارد شد . چشمان پدر را
اشکبار دید . علت را پرسید . فرمود : جبرئیل مرا آگاه ساخت که
امّتم حسین علیه السلام را می کشند. فاطمه علیها
السلام سخت گریست و
بی تاب شد و بر او گران آمد. [ پدر بزرگوارش ] او را آگاه ساخت که
زمامدارانی [ ائمه اطهار علیهم السلام ] از فرزندان او خواهند بود
. پس فاطمه علیها سلام خشنود گشت و آرام گرفت . »
کامل الزیارات /57
حدیث 56
صفتهای زیبا
امام حسین (ع): هر کس این پنج چیز را نداشته باشد از زندگی بهره ای نمی برد: عقل، دین، ادب، شرم و خوش خلقی.
حدیث 55
توکّل
امام حسین (ع): عزت و بی نیازی (از جایگاه خود) بیرون آمده به گردش پرداخته اند، چون با توکّل برخورد نمودند (خود را جلوه هایی از آن دیده) در آن مقیم گشتند.
حدیث 54
پاداش سلام
امام حسین (ع): سلام هفتاد حسنه دارد، شصت و نُه حسنه از آنِ سلام کننده و یکی از آن جوابگو است.
بحارالانوار، ج78،ص120
حدیث 53
سلام بر گناهکار
امام سجّاد(ع) از امام حسین(ع) روایت میکند که فرمود ابن کوّا از علی بن ابیطالب پرسید : ای امیر مؤمنان آیا بر گناهکار این امّت نیز سلام می دهی ؟ حضرت فرمودند : خدا او را اهل توحید می داند و تو او را اهل سلام نمی دانی ؟
حدیث 52
خوف از خدا
به امام حسین(ع) عرض شد بیم تو از پروردگارت چه فراوان است؟ فرمود: در روز قیامت جز آنکس که در دنیا خوفِ خدا داشته، کسی ایمن نیست.
حدیث 51
مدارا کلید مشکلات
امام حسین (ع): هر که از تدبیر بازماند و از چاره ها ناتوان گردد، مدارا (کلید) مشکلات اوست.
حدیث 50
نیکوکارى
امام حسین (ع): شخصی پیش امام حسین(ع) اظهار داشت: اگر نیکی به نااَهل برسد تباه می شود؟ ایشان فرمودند: چنین نیست بلکه نیکوکاری همچون رگبار است که باید به نیک و بد برسد.
حدیث 49
عذر بدتر از گناه
امام حسین (ع): جمعی نزد آن حضرت از عذرخواهی عبدالله بن عمرو بن عاص از شرکت در جنگ صفین یاد می کردند که حضرت فرمود: چه بسا گناهی که از عذرطلبی آن نیکوتر است.
بحار الانوار، ج78 ، ص128
حدیث 48
تصویر مرگ
امام حسین (ع): اگر مردم مرگ را باور می کردند و آنرا به همانگونه که هست به نظر می آوردند دنیا ویران می گشت.
حدیث 47
بدی کردن و پوزش
خواستن
امام حسین (ع): کاری مکن که از آن پوزش بخواهی زیرا مؤمن نه بد میکند و نه عذر می طلبد، و منافق هر روز بد میکند و عذر می خواهد.
تحف العقول،ص248
حدیث 46
امربه معروف و نهی از منکر
امام حسین (ع):
شایسته نیست که انسان مؤمنی
گنهکاری را ببیند و بر او انکار ننماید .
حدیث 45
نشانه های عاقل
امام حسین (ع):
عاقل با کسی که می ترسد او را دروغگو بدارد هم سخن
نمی شود، از کسی که می ترسد او را رد کند درخواستی نمی کند، به کسی
که می ترسد او را بفریبد تکیه نمی کند و به کسی که به امید او
اطمینانی نیست امید نمی بندد .
حدیث 44
دانا کیست ؟
امام حسین (ع):
اگر همه گفتار دانا، نیکو و بحق بود، از خودپسندی
در آستانه دیوانگی قرار می گرفت. همانا دانا کسی است که حق گویی او
فراوان باشد .
حدیث 43
ادب چیست ؟
امام حسین (ع) :
ادب این است که از خانه خود بیرون آیی و با هیچکس
برخورد نکنی مگر آنکه اورا برتر از خود بینی .
حدیث 42
یاری در جوانمردی
امام حسین (ع):
آنکس که بخشش تورا بپزیرد، تو را در جوانمردی کمک
کرده است .
حدیث 41
شکر
امام حسین (ع) :
شکرگزاری برای نعمت پیشین، نعمت تازه
ای را سبب می
شود .
حدیث 40
موارد صبر
امام حسین (ع):
در مواردی که حقْ تو را ملزم می سازد ، بر آنچه نمی
پسندی ، شکیبا باش و در مواردی که هوای نفس تو را فرا می خواند، از
آنچه که به ناحق است و دوست میداری ، خود را نگه دار .
حدیث 39
بدترین اوصاف زمامداران
امام حسین (ع):
بدترین اوصاف زمامداران، ترس از دشمنان و بی
رحمی بر ناتوانان و خودداری هنگام بخشش است .
حدیث 38
ناتوان ترین مردم
امام حسین (ع):
ناتوان ترین مردم کسی است که از دعا کردن واماند و
بخیل ترین مردم کسی است که از سلام کردن واماند.
حدیث 37
زیبایی مرگ (شهادت)
امام حسین (ع): مرگ ـ برای فرزند آدم ـ چونان گردنبندی است زیبا، بر گردن دخترکانی نورسته.
حدیث 36
رسیدن به آرزوها
امام حسین (ع): کسی که بخواهد از راه گناه به مقصدی برسد ، دیرتر به آروزیش می‌رسد و زودتر به آنچه می‌ترسد گرفتار می‌شود .
بحارالانوار، ج78،ص120
حدیث 35
حاجات مردم
امام حسین (ع): آگاه باشید که یکی از نعمتهای الهی بر شما حاجات و نیازهای مردم به شما است، پس از این نعمتها بیزار نشوید که برمی‌گردند و به جایی دیگر می‌روند.
بحارالانوار، ج78،ص121
حدیث 34
دوست و دشمن
امام حسین (ع): کسی که تو را دوست دارد، از تو انتقاد میکند و کسی که با تو دشمنی دارد، از تو تعریف و تمجید میکند.
بحارالانوار،
ج78،ص128
حدیث 33
عزّت و
آبرو
امام حسین (ع): وقتى شنیدی که کسى به عزت و آبروی مردم تعرض میکند، سعى کن که تو را نشناسد.
بلاغة الحسین (ع)،ص 284
حدیث 32
فضیلت چیست؟
از حضرت امام حسین (ع) پرسیدند فضیلت چیست؟ فرمودند: "مالک زبان بودن و بذل نیکی".
بلاغة الحسین (ع)،ص 332
حدیث 31
صله
رحم
امام حسین (ع): آن کس در صله رحم بهتر است که نسبت به خویشاوندانی که با او قطع رابطه کرده‌اند ، دلجویی و صله رحم نماید.
بحارالانوار، ج78، ص121
حدیث 30
پاداش صبر
امام حسین (ع): خداوند رتبه‌ها و منزلهای عالیی را به خاطر صبری که بندگان در مقابل تحمل ناملایمات به خرج دهند ، به آنان عنایت می‌فرماید.
بحارالانوار، ج45، ص90
حدیث 29
رضایت و غضب الهی
امام حسین (ع): هر کس که رضایت الهی را با غضب مردم بخرد، خداوند او را از مردم بی نیاز سازد، و هر کس رضایت مردم را با غضب الهی بخرد، خداوند او را نیازمند مردم سازد، والسلام.
بحارالانوار، ج78، ص 126
حدیث 28
بهترین ثروت
امام حسین (ع): بهترین ثروت آن است که انسان به وسیله آن آبروی خود را حفظ نماید.
بحارالانوار، ج44، ص 195
حدیث 27
غیبت
امام حسین (ع): به مردى که نزد حضرتش غیبت دیگری را مى‌کرد، فرمود: "ای مرد، دست از غیبت بردار، زیرا غیبت خوراک ( نان خورش ) سگان جهنم است".
بحارالانوار،
ج78، ص 117
حدیث 26
آبروداری کردن
امام حسین (ع): کسى که از تو حاجتى خواسته است، آبروى خود را با درخواست از تو ریخته است، تو دیگر با رد کردن او، آبروى خود را نریز.
بحارالانوار،
ج44، ص 196
حدیث 25
حُبّ اهل
بیت(علیهم السلام)
امام حسین (ع): هر کس ما را برای خدا دوست بدارد، روز قیامت ما و او همراه یکدیگر این طور بر پیامبران وارد خواهیم شد، و انگشتان خود را جفت کرده، اشاره فرمود و هر کس که برای دنیا ما را دوست داشته باشد، تنها در این دنیا است که خوب و بد با هم مى‌باشند.
بحارالانوار،
ج27، ص 84
حدیث 24
پذیرفتن
مسئولیت
امام حسین (ع): هیچ امری را نپذیر مگر آنکه خودت را شایسته ی آن بدانی.
اعیان الشیعه، ج 1،ص 621
حدیث 23
آز و بخشش
امام حسین (ع): حرص و آز نوعی فقر روانی است، سخاوت و بخشش نوعی بی نیازی است .
تاریخ یعقوبی،
ج 2، ص246
حدیث 22
مرگ؛ عبرت
دیگران
امام حسین (ع): ای فرزند آدم، به یاد آور مُردن پدران و فرزندانت را، کجا بودند و اکنون رهسپار چه جایی شده‌اند؟ می بینم که تو نیز به همین زودی به آنان خواهی پیوست و باعث عبرت دیگران خواهی گشت.
ارشاد
القلوب، ج1،ص29
حدیث 21
بدست آوردن
چهار خصلت
امام حسین (ع): هر کس نزد ما آید، حداقل یکی از این چهار خصلت را خواهد یافت: برهانی متین می شنود، از قضاوتی عادلانه برخوردار می گردد، با برادری سودمند و پرفایده روبرو خواهد شد و ثواب همنشینی با علما هم خواهد برد.
بحارالانوار،ج 44، ص 195
حدیث 20
شیعه بودن
مردی به حضرتش گفت: یا ابْن رسول الله، من شیعه شما هستم! حضرت فرمود: ای مرد از خدا بترس و ادعا مکن چیزی را که خداوند تکذیب نماید و بر ادعایت گناهکارت شمارد. شیعیان ما کسانی خواهند بود که قلبشان پاکیزه از غل و غش و خیانت باشد، لکن تو می توانی ادعا کنی که از علاقه‌مندان و دوستداران ما هستی.
بحارالانوار،ج 68، ص 156
حدیث 19
مصرف کردن ثروت
امام حسین (ع):
ثروتی را که
داری اگر به مصرف خودت نرسانی ثروت مال تو
نیست، تو از آن ثروت
هستی،
بنابر این به ثروت خودت امان مده و گرنه او
به تو امان نخواهد داد
و
پیش از آنکه ثروت، تو را به مصرف خود برساند
تو آن را به مصرف خویشتن
برسان .
بحارالانوار،ج 78، ص 127
حدیث 18
زشت
ترین چیزها
امام حسین (ع): برای پیران زشت‌تر از آن نیست که هوسرانی کنند، برای پادشاهان زشت‌تر از آن نیست که سختگیری نمایند، برای افراد نجیب زشت‌تر از دروغگوییی چیزی نیست و براى علما زشت‌تر از حرص و آز چیزى نیست .
کفایة الاثر فى النص علی الائمة الاثنی عشر،
ص 233
حدیث 17
دو راهی ؛
ذلّت یا عزّت
امام حسین (ع): به شما هشدار می دهم این یزید حرام‌زاده پسر زنازاده، مرا در سر دوراهی قرار داده است: یا شمشیرکشی یا ذلت بیعت با او. امّا داشته باشید که ذلت از ساحت قدس ما به دور است. خدا و رسول خدا و مؤمنان و آن دامنهای پاکی که ما را پرورده و آن دودمان شریف و آن ذلت ناپذیران‌ِ عزّتمند و آن نفسهایی با عزتِ نیاکان ما قبول ندارند که ما پیروى و فرمانبردارى از این افراد پست را بر مرگ با عزت ترجیح دهیم.
بحارالانوار،ج 45، ص 83
حدیث 16
مجادله با دو کس
امام حسین (ع): هرگز با دو کس به گفتگو و مجادله مپرداز: یکی با افراد حلیم و بردبار ، دیگرى با افراد نادان و سفیه ، زیرا افراد حلیم با حلم و بردباریی بر تو چیره گردند و افراد سفیه آزارت خواهند داد.
بحار الانوار، ج 78، ص 127
حدیث 15
چنان کن که می پسندی با تو آن کنند
امام حسین (ع): درباره برادر مؤمنت پشت سر سخنیی بگو که دوست داری او پشت سر تو بگوید.
بحار الانوار، ج 78، ص 127
حدیث 14
رضایت
مخلوق
امام حسین (ع): کسانی که رضایت مخلوق را به بهای غضب خالق بخرند، رستگار نخواهند شد.
مقتل خوارزمى، ج 1، ص 239
حدیث 13
در امان
بودن در روز قیامت
امام حسین (ع): هیچ کس روز قیامت در امان نیست، مگر آن که در دنیا خداترس باشد.
بحار الانوار، ج 44، ص 192
حدیث 12
قرارگیری در
جایگاه ظلم
امام حسین (ع): ای مردم! رسول خدا فرمود: هر کس سلطان زورگویی را ببیند که حرام خدا را حلال نموده، پیمان الهی را می‌شکند و با سنّت و قوانین رسول خدا از در مخالفت درآمده و در میان بندگان خدا، راه گناه و معصیت و ستم و دشمنی را در پیش می‌گیرد، ولی با عمل یا سخن اظهار مخالفت نکند، بر خداوند است که او را در محل و جایگاه آن سلطان ظ‌الم قرار دهد.
مقتل خوارزمى، ج 1، ص 234
حدیث 11
اصلاح جامعه
و عمل به احکام
امام حسین (ع): خداوندا، تو آگاهی که آنچه انجام دادیم، نه برای رقابت در کسب جاه و مقام بود و نه برای چیزهاى پوچ و بیهوده دنیا، بلکه برای این بود که نشانه‌های راه دینت را ارائه دهیم و (مفاسد را) در شهرهای تو اصلاح کنیم تا بندگان مظلوم تو در امنیت و آسایش باشند و به احکام تو عمل کنند.
تحف العقول ، ص239
حدیث 10
والاتر ، زیباتر و بهتر
امام حسین (ع):
اگر
دنیا
باارزش شمرده شود، منزل آخرت و دار ثواب
الهی باارزشتر و والاتر است.
و
اگر بدن و جسم انسانها براى مرگ آفریده شده،
به خدا سوگند کشته شدن انسان با
شمشیر (شهادت) بهتر است.
و اگر رزق و روزى موجودات تقسیم
شده و مقدّر گردیده،
زیباتر و نیکوتر آن است که
انسان در طلب رزق و روزی کمتر
حرص داشته باشد.
اگر جمع کردن اموال برای ترک
کردن آن است، چرا
انسان آزاده نسبت به این چیزی
که ترک کردنی است بخل بورزد.
بحارالانوار، ج 44، ص 374
حدیث 9
لااقل
آزاده باشید
امام حسین (ع): وای بر شما ای پیروان آل ابی‌سفیان، اگر دینی ندارید و از معاد و روز قیامت نمی‌ترسید، پس لااقل در دنیا آزاده و جوانمرد باشید.
بحار الانوار، ج 45، ص51
حدیث 8
در احوال عبادت
کنندگان
امام حسین (ع): عده‌ای از روی طمع عبادت خدا می کنند، این عبادت سوداگران است، و جمعی از ترس بندگیی خدا می‌کنند، این عبادت بردگان است و برخى به انگیزه شکر خدا را عبادت می کنند، این عبادت آزادمردان و بهترین عبادتهاست.
بحار الانوار، ج 78، ص 117
حدیث 7
ستم بر چه
کسی؟
امام حسین (ع): بترس از ستم کردن بر کسی که به جز خدا یاوری ندارد.
بحار الانوار، ج 78، ص 118
حدیث 6
عقل کامل
امام حسین (ع): عقل کامل نمی‌شود مگر با پیروی از حق.
بحار الانوار، ج 78، ص 127
حدیث 5
در معرض
اتّهام
امام حسین (ع): همنشینی با فاسقان انسان را در معرض اتهام قرار می‌دهد.
بحار الانوار، ج 78، ص 122
حدیث 4
رهایی
از آتش
امام حسین (ع): گریه از روی ترس از خدا، موجب رهایی از آتش است.
مستدرک الوسایل، ج 11، ص 245
حدیث 3
کم‌خردی
امام حسین (ع): عجله کردن، کم‌خردی است.
بحار الانوار، ج 78، ص 122
حدیث 2
نشانه‌های
جاهل و عالم
امام حسین (ع): یکی از نشانه‌های جهل و نادانی، نزاع و جدال با غیر اهل فکر است از نشانه‌های عالم، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است.
بحار الانوار، ج 78، ص 119
حدیث 1
رفع
گرفتاری مؤمن
امام حسین (ع): کسی که گرفتاری و اندوه مؤمنی را برطرف کند و او را آسوده کند، خداوند گرفتاری و اندوه دنیا و آخرت را از او رفع میکند.
بحار الانوار، ج 78، ص 122
برگرفته از کتاب های
بحارالانوار
تحف العقول
اعیان الشیعه
تاریخ یعقوبی
تفسیر برهان
ارشاد القلوب
کامل الزیارات
مقتل خوارزمی
مستدرک الوسایل
بلاغة الحسین (ع)
فرهنگ جامع سخنان امام حسین
اگر شهادت نبود (ابوالقاسم حسینجانی)
